อาหารเสริมประเภทไหน ช่วยเผาผลาญพลังงาน ลดความอ้วน
ทุกวันนี้ผู้คนส่วนใหญ่หันมาใส่ใจในเรื่องของการดูแลสุขภาพร่างกายของตัวเองมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด และให้ความสนใจเรื่องอาหาร คุณค่าทางโภชนาการ ควบคู่ไปกับ “อาหารเสริม” อาหารเสริม เป็นผู้ช่วยสำคัญของคนยุคใหม่ที่ดูแลเอาใจใส่ในทุกมื้ออาหาร ที่คอยช่วยเสริมสร้างร่างกายของคุณให้เต็มประสิทธิภาพและเข้ามาเป็นกระแส ในการกินอาหารเสริมมากที่สุดที่ช่วยเสริมสร้างและช่วยป้องกันสารพัดสิ่งที่สุดแสนจะวิเศษกับสุขภาพของคนเราได้แบบไม่ขาดสายอีกด้วย
ถึงอย่างไรก็ตามยังคงเป็นที่ถูกตั้งคำถามว่า การกิน Supplement ช่วยเผาผลาญพลังงานในร่างกายทำให้น้ำหนักลดได้จริงหรือไม่ ซึ่งนี่ก็เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่มักจะกลายเป็นประเด็นข้อซักถามอย่างต่อเนื่อง ยังคงเป็นตัวเลือกหรือตัวชี้วัด และเป็นตัวแปรที่ค่อนข้างสำคัญ กับการหาคำตอบให้ได้
อาหารเสริมคืออะไร
สำหรับอาหารเสริมหรือ Supplement ถูกจัดว่าเป็นอาหารชนิดหนึ่งที่ถูกบัญญัติในปี พ.ศ.๒๕๒๒ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งการบริโภคอาหารเสริม ที่มีลักษณะของอาหารชนิดหนึ่ง ที่ไม่สามารถบอกสรรพคุณยารักษาโรคได้ หรือบรรเทาหรือการเปลี่ยนแปลงร่างกาย และรวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างต่างๆของร่างกายทุกชนิดได้ เพราะว่าไม่มีใครหรือหน่วยงานใดรับรองอาหารเสริมนั่นเอง
ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมอาจมีชื่อเรียกภาษาอังกฤษได้หลายๆ อย่างเช่น Dietary supplements, Food supplements หรือ Nutritional supplements
แต่อย่างไรก็ตามการหาข้อแตกต่าง ของอาหารเสริมและรวมไปถึงการขึ้นทะเบียนยา ตำรับยา ต้องพิสูจน์ด้วยเชิงประจักษ์ และหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ว่ายาตัวนั้น มีผลออกฤทธิ์อย่างไรได้บ้าง เช่น ตัวยาเมื่อกินเข้าไปแล้ว ภายใน 30 นาทีจะสามารถช่วยให้หายจากอาการเจ็บปวด หรือรวมไปถึงการช่วยบำรุงรักษาร่างกายได้ หรือดูเหมือนว่านี่จะเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่เรียกได้ว่าต้องศึกษาอย่างละเอียด
การเลือกอาหารเสริมที่ปลอดภัย
วิธีสังเกตในการเลือกรับประทาน หรือการบริโภคอาหารเสริม อย่างแรกเลยก็คือควรที่จะดูฉลากว่ามีเครื่องหมาย อย.หรือไม่ หากไม่มีแนะนำให้ตัดทิ้งไป เพราะถือว่าเป็นอีกหนึ่งส่วนสำคัญ อาหารเสริมทุกชนิดต้องมีเครื่องหมาย อย.รับรองว่าอาหารเสริมเหล่านี้มีความปลอดภัย ซึ่งรับรองได้ว่าแค่อาหารตอนนี้ปลอดภัยก็ไม่ได้ ต้องรับรองถึงสรรพคุณด้วย
อีกทั้งควรดูที่ฉลาก เกี่ยวกับสรรพคุณเป็นอย่างไรและส่วนใหญ่จะมีสรรพคุณทั่วไปที่ช่วยบำรุงร่างกาย และเขียนแค่นั้นหรือรวมไปถึงเวลาโฆษณาแบบนึง แต่โม้อีกอย่างหนึ่งแบบนี้ก็ให้สังเกตให้ดี ถึงความน่าเชื่อถือได้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ กับการมองหาความยอดเยี่ยมและความลงตัวได้เป็นอย่างดี
เราจำเป็นจะบริโภคมากน้อยแค่ไหน?
อย่างไรก็ตามอาหารเสริมเป็นตัวเสริมอาหารชนิดหนึ่งที่ใช้กินได้ เพราะฉะนั้นการเสริมอาหารที่กินอยู่ หากคุณเป็นคนดูแลสุขภาพเรื่องอาหารการกินดีอยู่แล้ว ก็ไม่มีความจำเป็นต้องกินอาหารเสริมก็ได้และอาหารเสริมเหล่านี้ เป็นอาหารชนิดหนึ่งที่กินก็ได้ไม่กินก็ได้แล้ว แต่คุณเลือกรับประทานและบริโภคเข้ามาเอง และบางอาหารเสริมก็ไม่ได้มีสรรพคุณตามโฆษณาต่างๆ ด้วยเช่นเดียวกัน
จึงสามารถบอกได้เลยว่าไม่มีความจำเป็นในการบริโภคอาหารเสริม แต่ถ้าอยากกินก็สามารถที่จะกินได้แต่ไม่ใช่เป็นเพียงแค่กินเสริมเท่านั้น แต่กินอาหารเสริมเพื่อการบำรุงร่างกาย เพื่อช่วยรักษาโรคบางชนิด เพราะฉะนั้นแล้วการรับประทานอาหารเสริม เพื่อลดน้ำหนักจึงไม่ใช่จุดประสงค์หลักของการรับประทานอย่างแท้จริง
แต่มีบางคนที่ต้องการรับประทานอาหารเสริม อาจเป็นเพราะความผิดปกติทางร่างกายหรือพฤติกรรมการบริโภคที่เลือกบริโภคหรือเลือกไม่บริโภคอาหารบางประเภท จึงทำให้ขาดสารอาหารบางจำพวกโดยสิ้นเชิง ฉะนั้นกลุ่มคนเหล่านี้มีความจำเป็นในการบริโภคอาหารเสริมเป็นอย่างยิ่ง และยิ่งต้องใช้ความระมัดระวังในการเลือกอาหารเสริมให้ตรงกับความต้องการของร่างกายที่ขาดหายไป
ข้อควรระวังเกี่ยวกับอาหารเสริม
อย่างไรก็ตาม ก่อนที่จะบริโภคอาหารเสริม ควรศึกษาอย่างละเอียด และควรที่จะระวังถึงสรรพคุณและปริมาณที่รับประทานเข้าไป หากรับประทานเกินความจำเป็น อาจส่งผลเสียต่อร่างกายมากกว่าผลดีอย่างแน่นอน โดยอาจส่งผลให้ตับทำงานมากเกินไปจนก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพโดยรวมได้ เพราะฉะนั้นจึงควรใส่ใจและเลือกใช้อย่างระมัดระวัง
ตรวจสอบความจำเป็นก่อนบริโภค
อย่างไรก็ตามพึงระลึกไว้เสมอว่า อาหารเสริม ก็คือ อาหารเสริม หมายถึงร่างกายขาดจึงจำเป็นต้องเสริม หากร่างกายเราไม่ได้อยู่ในสภาวะที่ขาดอะไร เราไม่มีความจำเป็นที่ต้องหาอะไรมากิน หากคุณคิดจะบริโภคอาหารเสริม ขอแนะนำว่าควรตรวจสอบก่อนว่ามีความจำเป็นหรือไม่ และตั้งคำถามกับตัวเองอยู่เสมอว่า หากคิดว่ามีความจำเป็นในการรับประทานอาหารเสริมสามารถปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทาน ก็เป็นอีกหนึ่งวิธีที่สามารถทำได้
อาหารเสริมช่วยลดน้ำหนักได้อย่าไร ?
อาหารเสริมลดน้ำหนัก หรือ weight loss supplement คือ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้กินเสริมนอกเหนือจากการกินอาหารตามปกติ ที่มีคุณสมบัติช่วยทำให้น้ำหนักตัวลดลง โดยจะมีส่วนประกอบของสารอาหาร หรือ ส่วนประกอบอื่นๆ เช่น เอนไซม์ ใยอาหาร กรดอะมิโน หรือ สารสกัดจากพืชชนิดต่างๆ ซึ่งผลิตภัณฑ์อาหารเสริมนั้นๆ ไม่สามารถระบุข้อบ่งใช้เพื่อการป้องกัน หรือรักษาโรคได้เหมือนกับยา (Drugs) โดยที่อาหารเสริมมักจะออกแบบตามหลักการของการลดน้ำหนักโดยทั่วๆไป และถูกใช้จากคุณสมบัติที่มีการเปลี่ยนแปลงในการรับประทานอาหาร เช่น
อาหารเสริมจำพวกใยอาหาร หรือไฟเบอร์ (fiber)
ไฟเบอร์หรือใยอาหาร เป็นใยอาหารจากธรรมชาติ มีคุณสมบัติช่วยทำให้รู้สึกอิ่มนาน และลดความอยากอาหาร อีกทั้งยังช่วยกระตุ้นการขับถ่ายได้อีกด้วย ส่วนใหญ่เป็นอาหารเสริมที่มีใยอาหารจากธรรมชาติ ไฟเบอร์ ช่วยให้อาหารที่เรารับประทานเดินทางได้เร็วขึ้นและมีเวลาอยู่ในระบบทางเดินอาหารสั้นลง จึงช่วยลดการดูดซึม และยังช่วยแย่งพื้นที่ในระบบทางเดินอาหาร ทำให้ลดความอยากอาหารและรับประทานอาหารได้น้อยลง หากใช้ร่วมกับการควบคุมชนิดและปริมาณอาหาร และออกกำลังกายร่วมด้วย จะยิ่งให้ผลดีในการลดน้ำหนัก มีการทดลองที่พบว่าการรับประทานผลิตภัณฑ์อาหารเสริมจำพวกไฟเบอร์ อย่างน้อย 2 กรัมขึ้นไป/วัน ช่วยให้น้ำหนักลดลงได้
อาหารเสริมจำพวกไคโตซาน (chitosan)
ไคโตซาน ได้มาจากเปลือกกุ้งขนาดกลางและเล็ก กุ้งก้ามกราม และปู มีคุณสมบัติช่วยลดการดูดซึมของคาร์โบไฮเดรต (แป้ง) หรือ ไขมันเข้าสู่ร่างกาย มีความสามารถในการดูดน้ำได้ดี ทำให้เรารู้สึกอิ่ม และยังสามารถเกาะกับน้ำได้ดี ซึ่งถือเป็นตัวขนย้ายไขมันตัวหนึ่ง ทำให้ง่ายต่อการขับไขมันออกจากร่างกาย ไคโตซานสามารถดักจับไขมันได้สูง ประมาณ 8 – 10 เท่าของน้ำหนักตัวมันเอง ผลลัพธ์ที่ได้คือ ไคโตซานจะดักจับไขมันและกลายเป็นเหมือนก้อนวุ้นไขมันในทางเดินอาหาร และถูกขับถ่ายออกมาในที่สุด
อาหารเสริมจำพวกแอลคาร์นิทีน (L-carnitine)
แอลคาร์นิทีน ช่วยลดการสร้างไขมันใหม่ จะดึงไขมันในร่างกายออกมาใช้ และช่วยเพิ่มการเผาผลาญพลังงาน มีการศึกษาหนึ่งที่นำหญิงอ้วน 36 ราย ให้ L-Carnitine 4 กรัมต่อวัน เป็นระยะเวลา 60 วัน ให้ผลไม่แตกต่างจากเม็ดแป้ง ไม่ว่าจะเป็นผลในเรื่องของน้ำหนักตัวหรือดัชนีมวลกาย แม้แต่การเผาผลาญไขมัน จากการศึกษาดังกล่าว พบว่า L-Carnitine นั้นมีส่วนช่วยในการลดความอ้วนจริง แต่น้อยมาก แต่ก็ยังมีอีกหลายการศึกษาที่แนะนำให้รับประทานวันละอย่างน้อย 500 มิลลิกรัมต่อวัน จึงจะมีส่วนช่วยในการเผาผลาญไขมันได้ แต่อย่างไรก็ดี L-Carnitine เป็นสารที่ปลอดภัยและมีผลข้างเคียงต่อร่างกายน้อยมาก และให้ประสิทธิภาพสูงสุดหากใช้ควบคู่ไปกับการออกกำลังกาย อย่างน้อยวันละ 40-50 นาทีขึ้นไป จึงจะสลายไขมันได้อย่างแท้จริง
อาหารเสริมจำพวกดีท็อกซ์ (detoxification)
การดีท็อกซ์ ช่วยเรื่องการขับถ่ายของเสียจากร่างกาย ไม่มีของเสียตกค้าง เช่น อาหารเสริมที่มีสารสกัดใบมะขามแขก ช่วยลดน้ำหนักได้ชั่วคราวเท่านั้น เพราะจัดเป็นยาระบายอ่อนๆ ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำแต่ไม่ได้ช่วยลดไขมันส่วนเกินในร่างกายแต่อย่างใด ถ้าใช้ต่อเนื่องยิ่งทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่ ลำไส้จะเคยชินกับการใช้ยาระบายทำให้ลำไส้ขี้เกียจทำงานบีบตัว ทำให้ต้องกินยาระบายอยู่ตลอดจึงจะขับถ่ายได้ อาหารเสริมจำพวกดีท็อกซ์ ดูจะให้ผลลัพธ์ที่ไม่ค่อยน่าพอใจสำหรับผู้ที่ต้องการลดน้ำหนัก เพราะเราสามารถเลือกอาหารเสริมจำพวกใยอาหาร หรือไฟเบอร์ได้ แต่จะเป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับคนที่มีปัญหาเรื่องการขับถ่าย
ผลสรุปการทานอาหารเสริม (Supplement)
การรับประทานอาหารเสริมควรพิจารณาเลือกด้วยความละเอียดรอบคอบ ตัดสินใจเลือกจากคุณสมบัติของอาหารเสริมแต่ละชนิดว่ามีความเหมาะสมกับเรามากน้อยเพียงใด หากต้องการรับประทานอาหารเสริมเพื่อช่วยลดน้ำหนักแล้ว เราแนะนำให้ใช้การออกกำลังกายควบคู่กันไปด้วย เพื่อผลลัพธ์ในการลดน้ำหนักที่ดีมากยิ่งขึ้นและไม่ทำให้น้ำหนักเกิดภาวะโยโย่ได้อีกด้วย